تخصصی در دندانپزشكی است كه به امر تشخیص ناهنجاریها و بیماریهای بافتهای نرم و سخت دهان می پردازد. این بیماریها ممكن است ویژه حفره دهان باشد و یا بخشی از یك بیماری عمومی كه علایم آن در ناحیه دهان بروز كرده است. در این مطلب قصد داریم یکی از مواردی که بسیاری از افراد به آن مبتلا گردیده اند یعنی بوی بد دهان صحبت کنیم.
بوی بد دهان
بسیاری از افراد از بوی بد دهان رنج برده و از نظر روحی و اجتماعی دارای مشكلاتی می‌باشند. عوامل متعددی در ایجاد بوی بد دهان نقش دارند كه به علت كثرت این عوامل پیدا كردن علت واقعی بوی بد دهان مشكل و گاهاً غیر عملی می‌باشد.
علت بوی بد دهان یا خارج دهانی و یا داخل دهانی
عمده ترین علل غیردهانی عبارتند از:
– بیماریهای دستگاه تنفسی شامل: بیماریهای سینوس ـ مخاط بینی، نای و ریه‌ها.
– بیماریهای دستگاه گوارش، گرسنگی و معده خالی و بوی ناشی از خوراكی‌ها، داروها و مشروبات.
– اختلالات غدد مترشحه داخلی در مواقع حاملگی، قاعدگی، یائسگی، بلوغ و دیابت.
– مسمومیت ها و كمبود بعضی از ویتامین‌ها.
– سن و جنس.
بوی دهان در افراد مختلف
بوی دهان در نوزادان معمولاً مطبوع بوده و با درآمدن دندانها و استفاده از مواد غذایی متنوع گاهاً نامطبوع میگردد. با پیشرفت سن و بخصوص در هنگام پیری بوی دهان نامطبوع‌تر میگردد كه شدت آن در زنان بیشتر است.
تاثیر تغذیه در بدبویی دهان
هرچه شما می خورید، برهوای بازدم شما تأثیر می گذارد. غذاهای خاصی مثل سیر و پیاز باعث بوی بد مشخصی در تنفس شخص می شود. وقتی غذا جذب سیستم گردش خون گردید، به ریه ها منتقل می شود، جایی كه دفع تنفسی انجام می شود. مسواك زدن – نخ كشیدن و استفاده از دهانشویه فقط بطور موقت بو را از بین می برد. بوها تا خذف كامل غذا از بدن وجود دارند. افراد تحت رژیم های غذایی ممكن است به دلیل دفعات كمتر تغذیه دچار بوی بد دهان شوند. اگر شما بطور روزانه مسواك و نخ دندان استفاده نمی كنید، ذرات غذایی باقیمانده در دهان باعث تجمع باكتریها شده و موجب بوی بد دهان می شود.
بوی دهان درحین گرسنگی
در هنگام گرسنگی و خالی ماندن معده، گازهای بد بوی روده از دهان متصاعد شده و باعث بوی بدی میگردد كه با شستن دهان از بین نمی‌رود. همچنین نوع میكروبهایی كه در معده بطور طبیعی وجود دارند در ایجاد بو، مؤثرند.
بوی دهان در بیماری دیابت
در بیماری دیابت بوی استن از دهان استشمام میگردد. در مواقع بالا رفتن اسید اوریك و اورمی نیز بوی بد احساس میگردد. به علت افسردگی عوامل ایجاد كننده بوی بد دهان بطور اختصار علل داخل دهانی آن توضیح داده میشود.
خشکی دهان و بد بویی
بوی بد دهان بواسطهٔ خشكی دهان(گزروستومی) نیز ایجاد میشود كه حالتی است كه جریان بزاق در دهان كاهش یافته است. بزاق برای تمیز كردن دهان و برداشت ذرات مولد بوی بد ضروری است.خشكی دهان به دلایل مختلفی ایجاد می شود. مصرف بعضی داروها، مشكلات غدد بزاقی و تنفس مداوم از دهان. اگر شما از خشكی دهان رنج می برید، دندانپزشك ممكن است برای شما بزاق مصنوعی تجویز كند یا پیشنهاد كند كه از شكلاتهای بدون قند استفاده كنید و میزان مایعات مصرفی تان را افزایش دهید. محصولات تنباكو نیز باعث بوی بد دهان، رنگ گرفتن دندانها، كاهش قدرت چشایی و تحریك بافتهای لثه، میشود. مصرف كنندگان تنباكو اغلب از بیماری پریودنتال رنج می برند و بیشتر از سایرین در معرض خطر سرطان دهان می باشند. اگر شما تنباكو مصرف می كنید، از دندانپزشكتان بخواهید كه برای ترك این عادت به شما كمك كند.
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
عدم رعایت بهداشت دهان باعث می‌شودكه باقیمانده مواد غذایی بین دندانها گیر كرده و بر اثر فعالیت میكروبی تخمیر و تجزیه شده و سبب بوی بد دهان گردد. در ایجاد گیر غذایی علاوه بر عدم رعایت بهداشت دهان و وجود حفرات پوسیدگی، مرتب نبودن دندانها نیز نقش دارد.
پوسیدگی و بد بویی دهانی
پوسیدگی اگر متوقف و یا معالجه نشود به پالپ دندان ( نسج نرم وسط دندان و در اصطلاح عامیانه عصب دندان) رسیده و باعث عفونت آنجا توسط میكروبها شده و بوی بد و متعفنی استشمام میگردد. بین لبه آزاد لثه و دندان شیاری بنام شیار لثه‌ای وجود دارد. در مواقع ابتلا به بیماریهای لثه (پیوره)عمق این شیار زیاد شده و به آن پاكت (Pocket) گفته میشود.
این پاكت محل مناسبی برای رشد و فعالیت میكروبی بوده و ایجاد چرك و بوی بد می‌كند. جرم دندانی به علت خلل و فرجی كه دارد نیز، محل مناسبی برای تجمع و فعالیت میكروبی بوده و ممكن است بوی بد دهان را باعث شود و یا تشدید نماید. نوع میكروبهایی كه بطور طبیعی در حفره دهان زندگی می‌كنند و همچنین كاهش ترشح بزاق و غلیظ بودن آن در ایجاد بوی بد دهان ممكن است دخیل باشند.
بدون دیدگاه